Historia e-commerce w Polsce

Z roku na rok handel elektroniczny bije rekordy popularności. Użytkownicy internetu coraz chętniej decydują się na zakupy w sieci, kupując nie tylko książki, kosmetyki czy sprzęt elektroniczny, ale także produkty pierwszej potrzeby, jak ubrania czy artykuły spożywcze. Warto zastanowić się czym jest rynek e-commerce i jaka była jego historia.

Definicja e-commerce

Handel elektroniczny, zwany e-handlem, to szereg transakcji obejmujących zakup towarów i usług, dokonywanych w trybie on-line, których płatność i dostawa może odbywać się w sieci internetowej lub poza nią. Światowa Organizacja Handlu definiuje handel elektroniczny jako produkcję, reklamę, sprzedaż i dystrybucję produktów za pomocą sieci teleinformatycznych. Jednak pojęcie to jest zbyt ogólne, szczególnie w zakresie produkcji i reklamy, które to obecnie stanowią odrębne elementy strategii marketingowej.

Według Bogdana Gregora i Marcina Stawiszyńskiego, autorów książki “e-Commerce”, handel elektroniczny jest porównywany do procesu sprzedawania i kupowania produktów oraz usług, a więc zawierania transakcji handlowych z wykorzystaniem środków elektronicznych, prowadzonych za pośrednictwem internetu. W ujęciu globalnym można definiować e-commerce jako prowadzenie, użytkowanie i kreowanie działalności handlowej w oparciu o technologie internetowe.

Krótka historia e-commerce

Pierwszego zakupu on-line dokonał Michael Aldrich w Wielkiej Brytanii, w 1979 roku. Od 1980 roku handel elektroniczny zaczęły stosować takie firmy, jak General Motors, Nissan, Ford czy Peugeot-Talbot. W 1990 roku wprowadzono systemy planowania zasobów przedsiębiorstwa, eksploracji danych i hurtowni danych. Rok 1992 był przełomowy. Wówczas Stany Zjednoczone zniosły zakaz stosowania internetu w celach komercyjnych. Od 1994 roku zaczęły powstawać pierwsze sklepy internetowe, w których zamówienia składało się telefonicznie, a potwierdzało mailowo.

W skali globalnej rynek e-commerce rozpowszechnił się w 2000 roku. Wtedy to większość europejskich i amerykańskich firm zaczęło oferować swoje produkty i usługi w internecie.

Historia e-commerce w Polsce

Początki polskiego rynku e-commerce sięgają 1997 roku. Wtedy powstał pierwszy polski sklep internetowy firmy Terent. Niektóre źródła podają, że pierwszy e-sklep miał swoje początki w 1994 roku. W 1999 roku swoją e-commercową działalność rozpoczął Merlin.pl, a następnie Empik.pl.

W 1999 roku powstała także założona przez Arjana Bakkera największa platforma transakcyjna on-line w Polsce - Allegro.pl. Od samego początku Allegro umożliwiało wystawianie na sprzedaż przedmiotów posiadanych przez użytkowników. Początkowo serwis stał się popularny wśród kolekcjonerów, a z biegiem czasu zainteresowali się nim zawodowi handlarze. System komentarzy daje możliwość weryfikacji potencjalnego kontrahenta. Komentarze zawierają subiektywne opinie użytkowników o przebiegu transakcji i są publikowane dobrowolnie przez osoby biorące udział w sprzedaży/zakupie przedmiotów. Serwis pobiera prowizję za wystawienie produktów na sprzedaż oraz za dokonanie sprzedaży za jego pośrednictwem. W lipcu 2003 z platformy korzystał już pierwszy milion Allegrowiczów. Obecnie społeczność Allegro liczy ponad 14 mln użytkowników.

Koniec lat dziewięćdziesiątych i początek dwudziestego wieku to czas, kiedy zaczęły powstawać systemy aukcyjne czy internetowe sklepy spożywcze. Pod koniec listopada 2009 odbyło się pierwsze spotkanie dla praktyków e-commerce - ShopCamp, a 20 maja 2011 roku pierwsze w Polsce Targi eHandlu. W październiku 2012 roku po raz pierwszy zostały przyznane pierwsze nagrody branżowe rynku e-commerce – Ekomersy. Wówczas laureatami konkursu były marki Shoper, InPost, FreshMail, PayU i Brand24. Obecnie rynek e-commerce w Polsce dynamicznie się rozwija, docierając do coraz szerszej grupy odbiorców.

Przyszłość e-handlu w Polsce

Z badań przeprowadzonych przez Gemiusa wynika, że w 2014 roku wartość rynku e-commerce wzrosła o 15%, a 46% internautów w Polsce robi zakupy w sieci, z czego 53% stanowią kobiety w grupie wiekowej 24-34 lata. Mieszkańcy małych i średnich miast (poniżej 200 tys. mieszkańców) stanowią aż 41% kupujących, na drugim miejscu znaleźli się mieszkańcy dużych miast - 36%.

W ciągu ostatniego roku znaczącą wzrosło zainteresowanie rynkiem e-commerce. Badanie przeprowadzone przez Gemiusa pokazało, że aż 35% kupujących korzysta ze smartfonów w czasie zakupów on-line. Ta informacja może być cenną wskazówką dla właścicieli sklepów, którzy powinni zadbać o responsywność i dostosowanie strony do wymogów urządzeń mobilnych.

Rynek e-commerce nabrał rozpędu i zyskuje coraz większą popularność. Powodem jest możliwość nabycia towarów w wygodny, szybki sposób, w atrakcyjnej cenie. Z prognoz wynika, że rynek sklepów internetowych w Polsce będzie się systematycznie rozwijał, zdobywając z roku na rok coraz to nowych zwolenników.

Autor: Marta Muszyńska