Jedną z konsekwencji pandemii COVID-19 stał się wzrost popularności pracy zdalnej. Efektem takiego stanu rzeczy są plany uregulowania systemu poprzez wprowadzenie dodatkowych zapisów w Kodeksie pracy. Jakie zmiany czekają pracodawców i pracowników? Podpowiadamy.

Pandemia COVID-19 zmieniła sposób wykonywania obowiązków zawodowych. Choć praca z domu została wymuszona przez zewnętrzne warunki… w wielu przypadkach okazała się strzałem w dziesiątkę. Jak wynika z raportu Pracuj.pl, tylko 11% badanych nie chciałoby kontynuować pracy zdalnej po zakończeniu pandemii, a co 10. badany chciałby całkowicie przejść na tzw. telepracę. Korzyści z takiego systemu odczuwają także pracodawcy. Dane PwC wskazują, że aż 74% firm ma w planach zwiększenie zakresu pracy zdalnej po zakończeniu pandemii.

Takie realia stały się impulsem do wprowadzenia zmian w kodeksie pracy. Podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej, Stanisław Szwed potwierdził, że rząd pracuje nad przepisami dotyczącymi pracy zdalnej. Już niebawem pracowników i pracodawców czeka więc prawdziwa rewolucja.

Aktualne regulacje dotyczące pracy zdalnej

Zasady wykonywania obowiązków w trybie zdalnym określają obecnie zapisy art. 3 ustawy Szczególne rozwiązania związane z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Choć miały one wygasnąć 4 września, dzięki nowelizacji będą obowiązywać do 3 miesięcy po odwołaniu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Biorąc pod uwagę rosnącą popularność pracy zdalnej, to zdecydowanie zbyt krótko. Potrzeba wprowadzenia trwałych zmian w Kodeksie pracy stała się więc koniecznością.

Zapisy Kodeksu pracy a praca zdalna

Aktualne zapisy Kodeksu pracy normują jedynie kwestie związane z telepracą, definiowaną jako wykonywanie obowiązków regularnie poza zakładem pracy, z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Nie uwzględniają natomiast pojęcia pracy zdalnej i w żaden sposób nie regulują takiego systemu wykonywania obowiązków.

Nowelizacja kodeksu pracy — co się zmieni?

Zgodnie z projektem nowej ustawy:

• pojęcie praca zdalna zastąpi pojęcie telepraca;
• pracownicy będą mogli świadczyć obowiązki poza siedzibą firmy w całości – czyli na stałe – lub w części; po trzech miesiącach pracy zdalnej każda ze stron będzie mogła domagać się przywrócenia poprzednich warunków zatrudnienia, czyli powrotu pracownika do biura;
• wykonywanie pracy zdalnej będzie możliwe, jeśli pracownik będzie dysponował odpowiednimi warunkami lokalowymi i technicznymi. Niestety, prawo nie precyzuje tego zapisu, pozostawiając interpretację przede wszystkim zatrudnionym;
• praca zdalna nie będzie odbywać się z automatu. Osoby, chcące pracować w takim trybie, będą musiały wystąpić z wnioskiem do pracodawcy;
• praca zdalna będzie wymagać zgody pracownika. Wyjątkiem będą sytuacje szczególne (np. epidemie). W takich okolicznościach inicjatorem pracy poza biurem będzie mógł być także pracodawca;
• pracownik używający prywatnego komputera będzie miał prawo do ekwiwalentu. O jego kwocie będą decydować ustalenia z pracodawcą;
• obowiązkiem pracodawcy będzie dostarczanie pracownikowi materiałów i narzędzi, a także pokrywanie kosztów ich instalacji i eksploatacji;
• pracodawca będzie mógł przeprowadzać kontrole w domu pracownika. Pracownik, który wyrazi chęć pracy zdalnej, będzie musiał podpisać oświadczenie, zezwalające na takie kontrole. Na szczęście, te będą mogły odbywać się wyłącznie za zgodą zatrudnionego.

Projekt nowej ustawy jest obecnie na etapie konsultacji z partnerami społecznymi. O ewentualnych zmianach i postępie prac, będziemy informować w kolejnych artykułach.

Niniejszy artykuł nie stanowi porady prawnej ani podatkowej i jako taka nie powinien być traktowany, a przedstawione treści mogą ulec przedawnieniu. Czytelnik wykorzystuje poglądy przedstawione przez Autora dla własnych potrzeb jedynie na własną odpowiedzialność.

Po więcej ciekawych artykułów zapraszamy na naszego bloga - nowy wpis w każdy piątek :)